โครงการหลวง..ดอยสะโงะ เชียงราย

[Jaownang]

รู้สึกว่าหน้าดำไปถนัดตากับถนนสายนี้

[Jaownang]

ด้านบนเป็นบ้านอาข่า หรือสะโงะบน

อู่โล้อ่าข่าหรืออ่าข่าไทย เป็นกลุ่มอ่าข่าที่เข้ามาประเทศไทยเป็นกลุ่มแรก เข้ามาทางภาคเหนือของประเทศไทย เช่นเข้ามาที่ดอยตุง แม่ฟ้าหลวง กลุ่มนี้มีมากที่สุดในจังหวัดเชียงราย กระจายไปสู่จังหวัดอื่นๆ เช่นเชียงใหม่ จากการศึกษาพบว่าหมู่บ้านอู่โล้อ่าข่า ซึ่งเป็นที่รู้จักและแพร่หลาย และมีโอกาสได้รับการพัฒนาจากรัฐบาลไทย มี 2 ชุมชน คือ บ้านอ่าข่าดอยแสนใจ อำเภอแม่ฟ้าหลวง และบ้านอ่าข่าดอยสะโง้ะ อำเภอเชียงแสน ซึ่งสองชุมชนนี้เป็นชุมชนอ่าข่าอู่โล้ที่ได้มาตั้งยาวนานหลายชั่วอายุคน สาเหตุที่ต้องเรียกกลุ่มนี้ว่า อูโล้ หมายถึง หมวกหัวแหลม สามารถแยกคำได้คือ อู่ ย่อมาจากคำว่า อู่ดู่ หมายถึงหัว โล้ หมายถึงกลมแหลมสูง เป็นการตั้งชื่อกลุ่มตามลักษณะการใส่หมวก ซึ่งกลุ่มนี้จัดเป็นกลุ่มที่เด่นที่สุดในการใส่หมวกอ่าข่า

[Jaownang]

กว่าจะถึงด้านบนต้องเดินผ่านประตุผีสาวๆอาข่าสมัยก่อนเขาจะแต่งกันในวันสำคัญ ซึ่งถ้าอยากจะดูชุดเกาะอกโบราณให้ไปดูที่พิพิธภัณฑ์ชาวเขาประจำหมู่บ้านที่อยู่บนเนินเขา
       
       ก่อนที่จะเข้าเขตพิพิธภัณฑ์ฯ ทางผู้สร้างเขาก็เข้าใจทำ คือทำให้เราเดินผ่านประตูผีจำลอง เพื่อจะได้รับรู้ถึงความเชื่อในเรื่อง?ประตูผี?หรือ?ประตูหมู่บ้าน?หรือ?ลกข่อ?ในภาษาอาข่า โดยทั่วไปจะมีอยู่ 2 ประตูคือที่หน้าหมู่บ้านกับที่ท้ายหมู่บ้าน
       
       ชาวอาข่าเชื่อกันว่า ประตูผีเป็นประตูที่กั้นให้ผีดีอยู่ในหมู่บ้านเพื่อคอยปกปักรักษาลูกหลาน ส่วนผีไม่ดีอยู่นอกหมู่บ้าน โดยตรงประตูจะมีไม้แกะสลักสัญลักษณ์ชาย-หญิง ซึ่งเป็นดังตัวแทนของบรรพบุรุษคอยกันไม่ให้สิ่งชั่วร้ายเข้ามา แต่ทั้งนี้ไม่ว่าใครก็แล้วแต่ห้ามไปจับต้องประตูผีเด็ดขาด หากใครเกิดไปโดนเข้าก็จะต้องขอขมาต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์ตามกฎของหมู่บ้าน

[Jaownang]

เดินขึ้นไปจนถึงสะโงะบน ด้านบนเป็นบ้านที่ปลูกกันเรียงรายห่างกันออกไป บ้างที่ชานบ้านก็มีคนนอนฟังเพลงลูกทุ่งไทย ส่วนใหญ่หายกันไปทำไร่ทำสวนกันหมด เหลือไว้แต่ผู้เฒ่าเดินกันจนตัวดำ เหงื่อออกตามไรทาง เพราะอากาศร้อน กุหลาบพันปีเดินไปไกลด้านหน้า ด้วยความหิว เดินไม่ไหวเลยขอตัวลงมาด้านล่างก่อนเืพื่อหารถออกไปด้านนอก สามเหลี่ยมทองคำ แต่ทว่าฟ้าไม่เป็นใจรถไม่มี มีแต่รถเครื่องของชาวเขาที่ลากรถเข็นออกไปขายของ  ขอติดไปด้วยไม่ได้เพราะเต็มรถ จึงจำใจต้องเดินตามทางลูกรังออกไปยังสามเหลี่ยมทองคำ 7 กม. กว่าจะออกไปถึงก็บ่ายสองแล้ว เดินจนโทรมจนร้านค้าบอกว่าไปทำอะไรมา บอกเขาไปว่าเดินออกมาจากดอยด้านใน เขาอึ้งกันเป็นแถว

พี่ตำรวจด้านหน้าเลยเรียกรถให้ไปส่งด้านในหลังจากซื้ออาหารประทังชีวิตแล้ว 80 บาทขาดตัวน้องบอกว่าขากลับโทรให้มารับก็ได้นะ

[Jaownang]

ทุ่งนาดูแห้งเกินกว่าจะรับไหว นี่ถ้าฝนไม่ตกมาข้าวในนาจะทำอย่างไร ดีที่ด้านบนดอยมีการกักเก็บน้ำฝนไว้บ้าง

[Jaownang]

ที่ดอยมีแปลงดอกไม้เมืองหนาว และพืชผลหลากพันธ์ ดอกเก๊กฮวยและดอกคาโมมายด์  สร้างรายได้ให้กับชาวบ้าน ซึ่งส่วนใหญ่เป็นชาวเขานั่นเอง โดยชาวบ้านของที่นี่จะทำการปลูกพันธุ์ไม้ต่างๆ ที่ทางศูนย์ฯ ได้แจกจ่าย อาทิ ผักกวางตุ้ง ดอกหน้าวัว เสาวรส แล ะเมื่อชาวบ้านปลูกจนสามารถเก็บเกี่ยวได้แล้ว ก็นำมาขายให้โครงการหลวง ซึ่งจะรับประกันราคาที่แน่นอนให้กับชาวบ้าน ทำให้ชาวบ้านที่นี่มีความเป็นอยู่ดีขึ้น

[Jaownang]

ยามเย็นก็ได้แต่นั่งคุยกันไปตามเรื่อง สัพเพเหระ จนมืดอีกวันเช้าวันใหม่ต้องกลับและเดินทางต่อแล้ว

[Jaownang]

อากาศที่หนาวเย็นทำให้หลับกันแต่หัววัน เช้าวันใหม่กับการเริ่มต้นเดินทาง

[Jaownang]

ยังพอมีเวลาเดินเล่นซื้อของฝากจากบ้านอาข่า หมาบ้านๆ

[Jaownang]

พื้นที่ห่างไกล แค่7 กม. ยังหลงเหลือวัฒนธรรมของชนเผ่า บนยอดดอยให้เห็นบ้าง...เงินก็ซื้ออะไรไม่ได้มากเท่าความรู้สึก

[Jaownang]

แม่เฒ่า นั่งปักผ้าทำเข็มขัด ร้อยลูกปัดด้านในชานบ้าน เมื่อเห็นนักท่องเที่ยวมาก็นำเสนอสินค้า น่าสงสารพื้นฐานหมู่บ้านจริงๆ    แม่เฒ่าขาพิการข้างนึงคะ

[Jaownang]

ด้านหน้าของหมู่บ้านหลายหลับมีธง ขอชื่นชมคะ

[Jaownang]

ของที่ชาวบ้าน..นำเสนอ

[Jaownang]

ได้เวลาต้องกลับแล้ว ขอเก็บภาพชุดเต็มๆของชาวอาข่า เท่านั้นคนในหมู่บ้านก็แต่งมาให้ดูคะ ขอบคุณในมิตรภาพนะ

[Jaownang]

มีโอกาสแวะไปชมโครงการหลวงดอยสะโงะนะคะ